Boekje literaire wandeling door centrum Tilburg gepresenteerd tijdens Boeken rond het Paleis

Stichting Cools publiceert ‘ln Dada’s voetspoor’

De stad Tilburg kent een grote, kleurrijke en interessante literaire traditie. Met de literaire wandeling ‘In Dada’s voetspoor’ biedt Stichting Cools boekliefhebbers de kans zich tijdens een ongeveer twee uur durende voettocht door het centrum van de stad te vergapen aan wat daarvan in het moderne stadsbeeld zichtbaar is.

En dat is veel, ontdekten Joep Trommelen en Harrie van Elderen, de makers van de wandeling. Die is feitelijk een update van de wandeling die in 1996 het licht zag. De nieuwe wandeling toont aan dat Tilburg sindsdien een ware metamorfose heeft ondergaan, die ook tal van nieuwe ‘literaire sporen’ heeft nagelaten.

‘In Dada’s voetspoor’ is officieel gepresenteerd tijdens de afgelopen boekenmarkt ‘Boeken rond het Paleis’, op zondag 29 augustus op een podium voor het nieuwe stadskantoor. De wandeling is geschreven voor een breed publiek.

De literaire wandeling begint op het station. Niet toevallig, want het spoor speelt een belangrijke rol in de literaire geschiedenis van de stad. Antony Kok arriveerde er in 1908 per spoortrein, werkte bij het spoor en ontmoette er Theo van Doesburg, met wie hij het plan smeedde dat zou leiden tot oprichting van het tijdschrift De Stijl, dat uit zou groeien toe een wereldwijde kunstbeweging. Van Kok is het aforisme ‘De wereld raast voort in Dada’s voetspoor’, waar de literaire wandeling zijn titel aan ontleent.

Er zijn in de Tilburgse binnenstad nog tal van sporen te vinden die verwijzen naar die tijd. Maar tot op de dag van vandaag speelt het spoor een grote rol. De LocHal werd een waar boekenparadijs en ontbreekt dan ook niet in de route.

Het absurde van het dadaïsme is tot op de dag van vandaag terug te vinden in Tilburg. Een fenomeen als Ferry van de Zaande past uitstekend in de dadaïstische traditie. En wat te denken van Gummbah en zelfs Guus Meeuwis met Kedeng, Kedeng, .... ?

In het Tilburgse straatbeeld zijn veel spreuken en gedichten terug te vinden op muren en gevels. Vaak erg fraai vormgegeven. In tal van publicaties is ook aandacht besteed aan de geschiedenis van de stad: van de textielindustrie via koning Willem II en Zot Joke tot Helga Deen en de moord op Marietje Kessels. De makers van de wandeling leiden de wandelaar ook langs plaatsen waar die historie nog zichtbaar is.

De lijst Tilburgse schrijvers die worden vernoemd is te lang om hier op te sommen. Toch een kleine greep: de mysterieuze Tymen Trolsky (Jasper Mikkers), Nick. J. Swart, Ivo de Wijs, Anton Roothaert (bekend van Dokter Vlimmen), Pieter Vreede. Uiteraard ontbreekt de Maauwmuur niet. En is er aandacht voor niet-Tilburgse auteurs die de stad in hun werk noemden of er een tijd werkten, zoals de writers-in-residence die Tilt naar Tilburg haalt.

De wandeling is ook voorzien van een routekaart. Op drie plaatsen kan de wandelaar kiezen tussen een langere en een kortere route. ‘In Dada’s voetspoor’ is bijzonder fraai vormgegeven door Kaftwerk, en is gedrukt in de authentiek Tilburgse letter de TilburgsAns. Bij dat lettertype hoort ook een reeks pictogrammen van typisch Tilburgse locaties, evenementen, begrippen en personen. Ook die zijn in het boekje gebruikt.

Het in een ringband gestoken boekwerkje is voor 4,95 te koop, onder andere bij de VVV en in de Tilburgse en Goirlese boekhandels. Ook te verkrijgen via stichtingcools@gmail.com. De wandeling is, voor wie een boekje bezit, ook toegankelijk als audiotour op de mobiele telefoon.